Trong suốt giai đoạn mang thai, việc cung cấp và bổ sung những thực phẩm dinh dưỡng nào tốt cho cả mẹ và bé là điều mà cả gia đình đều rất quan tâm. Thế nhưng bên cạnh đó, các mẹ cũng nên chú ý tới cả những thực phẩm không nên ăn trong thai kì và đặc biệt là ba tháng đầu tiên của thai kì. Điều này là vô cùng cần thiết đối với chính sức khỏe của mẹ và bé, bài viết sau đây mình xin được chia sẻ một cách chi tiết nhất theo kinh nghiệm và kiến thức mà mình tìm hiểu được về những thực phẩm nên ăn trong thai kì. Mong rằng bài viết này có ích đối với các mẹ đang hoang mang trong lần đầu mang thai!
Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu
3 tháng đầu là khoảng thời gian mà mẹ rất cần quan tâm đến nguồn dinh dưỡng cung cấp cho bé. Những thực phẩm mẹ ăn khi này sẽ được hấp thụ một cách gần như tuyệt đối để nuôi dưỡng sự phát triển của bé. Thêm vào đó, đây là thời gian quan trọng hình thành và phát triển các cơ cũng như trí não của bé, việc cung cấp nguồn dưỡng chất hợp lý chính là chìa khóa chính đem đến sự khỏe mạnh, thông minh cho các sinh linh bé bỏng này.
Cùng với những món ăn được khuyến khích nên ăn thì mẹ cũng không nên bỏ qua việc quan tâm đến những nguồn thực phẩm cần tránh. Cùng chào đón một baby thật xinh đẹp, khỏe mạnh và thông minh với những nguyên tắc quan trọng sau đây nhé.
Đồ ăn vặt
Đồ ăn vặt có thể là món khoái khẩu của rất nhiều người đặc biệt là phụ nữ, mình cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, dù có thèm đến mấy thì bạn hãy nói không với những thực phẩm này nhé. Cần nhấn mạnh rằng, một số đồ ăn vặt như burger, pizza,… chính là kẻ thù cho sự phát triển toàn diện của bé. Các yếu tố liên quan đến vệ sinh chính là vấn đề mà bạn cần phải loại ngay những thực phẩm này ra khỏi quãng thời gian 3 tháng đầu mang thai.
Đồ biển
Thật là một sai lầm lớn nếu trong 3 tháng đầu làm mẹ bạn lại đụng đến đồ ăn biển. Hãy chắc chắn rằng bạn sẽ chỉ đụng vào một miếng đồ ăn biển khi bé đã được cắt rốn hoàn toàn. Chắc hẳn sau khi biết thông tin rằng Methylmercury, một hợp chất gây tử vong thường thấy trong hải sản có liên quan đến suy giảm chức năng não ở thai nhi thì bạn sẽ ngay lập tức tránh xa những món ăn hấp dẫn này vì sự phát triển của bé sắp chào đời.
Thực phẩm đóng hộp
Khi nói đến mang thai 3 tháng đầu không nên ăn gì, chắc chắn thực phẩm đóng hộp là một loại thực phẩm mà các mẹ bầu nên tránh càng xa càng tốt. Chúng ta đều biết rằng những thực phẩm này rất tiện lợi nhưng ai có thể chắc chắn rằng vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm được đảm bảo. Lượng đường cũng như muối chứa trong đồ đóng hộp thường khá cao cũng như thành phần nhân tạo, chất bảo quản thực sự là tác nhân rất xấu ảnh hưởng cả mẹ và bé. Thay vì sử dụng thực phẩm đóng hộp, hãy lựa chọn những nguồn dinh dưỡng tươi mới và được nấu chín trong chính gian bếp nhà mình.
Các sản phẩm sữa chưa được thanh trùng
Sữa là thực phẩm không thể thiếu cho quá trình 3 tháng đầu mang thai của mẹ. Tuy nhiên, không phải loại sữa nào cũng nên uống đặc biệt là sữa chưa được thanh trùng. Bảo vệ chính bản thân cũng chính là bảo vệ bé khỏi các nguồn nhiễm trùng như listeria hay ngộ độc thực phẩm là điều mà bạn phải hết sức quan tâm.
Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng trước khi sinh
Thực phẩm mà bà bầu không nên ăn trong 3 tháng trước khi sinh về cơ bản vẫn nên tránh những loại giống như trong 3 tháng đầu mang thai và cần thực sự lưu tâm trong việc có hay không sử dụng một số thực phẩm khác như:
Caffein
Café, một thức uống gây kích thích là điều đầu tiên cần tránh thật xa trong 3 tháng trước khi sinh. Hãy để tâm lý được thực sự thoải mái trong thời gian khá nhạy cảm này. Một chút chất kích thích cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của bé sau này.
Gan
Tốt hơn hết là bạn nên tránh xa món gan có thể là món khoái khẩu của bạn khi chưa mang thai trong suốt thai kì của mình. Thực tế, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, các thành phần chứa trong gan có thể là nguyên nhân chính gây ra một số chứng bệnh nguy hiểm cho bé sau này như toxoplasmosis và listeriosis.
Các loại cá có chứa thuỷ ngân
Cá là nguồn dưỡng chất vô cùng tốt cho sự phát triển toàn diện của bé. Tuy nhiên không phải loại cá nào mẹ cũng có thể chọn bừa vào bữa ăn của mình. Một số loại cá như cá thu, cá biển với hàm lượng thuỷ ngân cao thì mẹ hoàn toàn nên tránh trong suốt quá trình thai kì và đặc biệt là 3 tháng cuối nhạy cảm này. Một chút thuỷ ngân cũng có thể làm bé bị ảnh hưởng về sức khỏe cũng như trí tuệ sau này.
Nếu bạn vẫn muốn bổ sung cá trong thực phẩm dinh dưỡng trong thời gian thai kì thì cá hồi, cá da trơn, cá tuyết và cá ngừ là một trong số những loại cá mà mẹ hoàn toàn có thể ăn vì lượng thuỷ ngân rất ít.
Thịt sống
Về cơ bản là bạn không nên ăn những món tái, chưa chín hẳn. Những loại thực phẩm chưa được nấu chín sẽ là nguyên nhân gây ra ngộ độc, tiêu chảy, nôn mửa, đau đầu, đau bụng,… Trong thời kì mang bầu 3 tháng cuối, cơ thể bé vô cùng nhạy cảm và khả năng hấp thu dưỡng chất sẽ lớn nhất, chính vì vậy, mọi vấn đề liên quan đến sức khỏe của mẹ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sứa khỏe của bé cả về sau này.
Những thực phẩm bà bầu không nên ăn cùng
Trong bữa ăn, các mẹ nhớ thật chú ý không nên ăn cùng những thực phẩm sau nhé:
- Hải sản và bia: Hải sản giàu purine và nucleotide, trong khi bia lại giàu vitamin B1 – giúp phân hủy hai chất trên. Nếu ăn hải sản kèm bia, nó sẽ làm tăng vọt axit uric trong máu, hình thành sỏi tiết niệu và gây bệnh gút.
- Trứng và sữa đậu nành: Bác sĩ tư vấn cho mình nói rằng hai thực phẩm này đi kèm nhau sẽ làm giảm sự hấp thụ protein trong cơ thể người.
- Sữa và chocolate: Theo thống kê sữa chứa nhiều protein và canxi, còn chocolate chứa axit oxalic. Hai thứ này trộn với nhau, axit oxalic sẽ kết hợp với canxi và tạo ra canxi oxalate không tan trong nước – chất có thể gây tiêu chảy, khô tóc và các triệu chứng khác ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể.
- Hoa quả và hải sản: Hệ tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng nếu bạn ăn hoa quả chung với hải sản, nó sẽ gây ói mửa, đau bụng và tiêu chảy.
- Dăm bông và đồ uống chứa axit lactic: Để bảo quản dăm bông, thịt lợn muối xông khói, xúc xích và các loại thịt chế biến sẵn khác, nhà sản xuất thường bổ sung nitrate để ngăn thực phẩm hỏng và sự sinh sôi các chất độc thịt. Khi nitrate tương tác với axit hữu cơ (như axit lactic, axit citric, axit tartaric…) nó sẽ chuyển hóa thành chất sinh ung thư có tên gọi nitrosamine.
- Khoai tây và thịt bò: Do sự khác biệt về nồng độ axit cần thiết để tiêu hóa hai loại thức ăn này, nó sẽ kéo dài thời gian thực phẩm ở trong dạ dày, sẽ gây ra khó chịu đường tiêu hóa
- Cải bó xôi và đậu phụ: Đậu phụ theo mình biết thì chứa nhiều hai chất là magie clorua và canxi sunphat, trong khi đó cải bó xôi chứa axit oxalic. Khi kết hợp, nó sẽ tạo ra magie oxalate và canxi oxalate, hai chất kết tủa không tiêu này có thể ảnh hưởng tới sự hấp thụ canxi cũng như gây ra sỏi thận.
- Củ cải và hoa quả: Củ cải theo như tìm hiểu của mình có thể sinh ra chất thiocyanate. Nếu được ăn cùng với hoa quả, thành phần flavonoid trong hoa quả sẽ được chuyển hóa thành một chất gây ảnh hưởng tới chức năng tuyến giáp.
- Lá hẹ (chive) và đậu phụ: Canxi trong đậu phụ theo chuyên gia có thể kết hợp với axit oxalic trong cây hẹ và tạo ra chất kết tủa canxi oxalate, khiến cho việc hấp thụ canxi trở nên khó khăn.
- Trà và trứng: Trà chứa các chất có tính axit. Khi kết hợp với sắt ở trong trứng, nó sẽ gây kích thích dạ dày và ảnh hưởng đến đường tiêu hóa cũng như sự hấp thụ dinh dưỡng.
Thực phẩm “đen” bà bầu không nên ăn
Ngoài việc không nên ăn những thực phẩm chưa chín như gỏi, tiết canh, nộm, sushi hay lẩu tái…, mẹ bầu cần biết một số loại rau củ quả có thể dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng cho thai nhi như sau:
Quả dứa
Với các mẹ mang thai 3 tháng đầu thì lời khuyên là không nên ăn, uống quá nhiều nước ép dứa vì loại quả này có thể gây ra những cơn co thắt tử cung làm sảy thai; gây tiêu chảy hoặc dị ứng cho bà bầu. Nguyên nhân là do dứa tươi có chứa bromelain có tác dụng làm mềm tử cung, tạo ra chất gây phá thai. Tuy nhiên, qua 3 tháng đầu thai kỳ thì có thể ăn một lượng dứa vừa phải, phù hợp các mẹ nhé.
Táo mèo
Táo mèo có vị chua, chát, ngọt rất hợp với những chị em ốm nghén nhưng loại quả này lại không thực sự tốt cho phụ nữ mang thai đâu nhé. Theo nhiều tài liệu ghi lại, táo mèo có tác dụng làm hưng phấn tử cung, có thể thúc đẩy tử cung co bóp, gây sảy thai và sinh non.
Quả nhãn
Nhãn là một loại quả ăn rất ngon, có mùi thơm, vị ngọt. Tuy nhiên, đây cũng là một loại quả mà mẹ bầu không nên ăn trong quá trình mang thai. Bởi phụ nữ khi mang thai sẽ thường có triệu chứng nóng trong và thường có các hiện tượng táo bón, ăn nhãn nhiều sẽ tăng nóng trong, động huyết động thai, ra huyết đau bụng, đau tức bụng dưới, thậm chí tổn thương thai khí, dẫn tới sảy thai. Các mẹ phải vô cùng chú ý tới điều này nha!
Đu đủ xanh
Rất nhiều nghiên cứu cho thấy rằng đu đủ xanh hoặc chưa chín hẳn chứa rất nhiều enzymes và mủ, có thể gây nên sự co thắt tử cung với hậu quả nghiêm trọng là gây sảy thai. Hơn nữa, đu đủ xanh còn chứa prostaglandin và oxytocin chính là những chất mà cơ thể người mẹ rất cần để khởi động cho giây phút ra đời của đứa trẻ. Vì thế, khi chưa đủ ngày đủ tháng để đứa trẻ ra đời, nếu ăn đu đủ xanh thì rất có thể mẹ bầu sẽ bị sảy thai đó ạ.
Quả đào
Quả đào có vị ngọt, tính nóng nên nếu ăn nhiều đào, mẹ bầu sẽ rất dễ bị xuất huyết. Lông ở vỏ quả đào rất dễ gây ngứa, rát cổ họng cho mẹ.
Mướp đắng (khổ qua)
Trong mướp đắng cũng rất giàu vitamin B, sắt, kẽm, kali, mangan, magiê vậy nên loại quả này đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp dưỡng chất cho cơ thể và tăng cường khả năng miễn dịch cho cả mẹ và bé. Có thể nói, lợi ích từ mướp đắng rất nhiều nhưng nếu như việc sử dụng quá thường xuyên hoặc lạm dụng thì lại không tốt chút nào đâu. Vị đắng của quả này gây kích thích mạnh dẫn đến co bóp tử cung và dạ dày, hậu quả có thể dẫn đến sảy thai ở những mẹ có tử cung ngả sau, tử cung có sẹo hoặc đã qua nạo phá nhiều lần. Mướp đắng có chứa những chất như Quinine, Morodicine và hạt mướp đắng có một chất là Vicine, đây chính là những chất có thể gây ngộ độc ở một số người. Ngoài ra, ăn quá nhiều mướp đắng cũng sẽ gây ra tiêu chảy, đau bụng và rối loạn tiêu hóa. Do đó, các nhà khoa học cảnh báo rằng chị em phụ nữ có thai nên tránh ăn quá nhiều mướp đắng.
Rau sam
Đây là loại rau theo nghiên cứu có hàm lượng dinh dưỡng cao mà đồng thời còn là một loại dược liệu rất tốt. Rau sam là rau thuộc tính hàn, vị chua, có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết giải độc, trừ giun. Trong rau sam còn có chứa nhiều các vitamin và khoáng chất, đặc biệt lượng các axít béo omega-3 trong rau rất dồi dào.
Rau dễ trồng, dễ chăm và dễ tìm nên nó là một món ăn khá quen thuộc của nhiều người. Tuy nhiên, đối với phụ nữ có thai thì bạn hãy hạn chế việc sử dụng rau sam. Bởi rau sam có thể sẽ gây kích thích mạnh đến tử cung và gia tăng tần suất co bóp, điều này rất dễ dẫn đến sảy thai và nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ và bé.
Ngải cứu
Ngải cứu có vị đắng, cay, mùi thơm, tính hơi ấm nên nó có tác dụng tốt trong việc điều hòa tuần hoàn máu, làm dịu thần kinh, giúp giảm đau các cơ và các cơn đau ở vùng bụng.
Tuy rằng ngải cứu được dùng trong một số bài thuốc nam nhằm an thai dành cho người bị động thai hoặc sảy thai liên tiếp, thế nhưng nhiều mẹ lầm tưởng ngải cứu là một vị thuốc an thai thì điều này không hoàn toàn đúng đâu nhé.
Việc sử dụng hợp lý ngải cứu sẽ đem lại nhiều lợi ích cho người mang thai nhưng nếu bạn lạm dụng ngải cứu trong vòng 3 tháng đầu thai kì có thể dẫn đến ra máu nhiều, co tử cung và sảy thai.
Rau ngót
Rau ngót có là loại rau tính lạnh, vị ngọt có công dụng thanh nhiệt, giải độc, bổ máu, nhuận tràng… Trong rau ngót có chứa vitamin K, là một loại vitamin hiếm trong giới thực vật. Đồng thời trong rau ngót còn có một lượng đạm thực vật, sắt, mangan và vitamin A khá dồi dào.
Tuy nhiên trong rau ngót lại được tìm thấy có chứa Papaverin là một chất được tìm thấy trong cây thuốc phiện, có tác dụng giãn cơ trơn của mạch máu để giảm đau, hạ huyết áp. Nếu sử dụng một lượng rau ngót tươi hơn 30mg thì có thể gây co thắt tử cung và dễ dẫn đến sảy thai cho mẹ. Mình được biết là dược thư Việt Nam 2002 ghi rõ khuyến cáo: “Không dùng papaverin cho người có thai”.
Rau răm
Là loại rau dễ trồng và thường được dùng kèm trong nhiều món ăn của người Việt Nam, rau răm là rau có vị cay nồng, mùi thơm hắc, tính ấm. Tác dụng của rau răm khi ăn sống thì ấm bụng, giúp tiêu thực, tán hàn rất tốt. Tuy nhiên, việc sử dụng nhiều rau răm trong 3 tháng đầu thai kì sẽ khiến người mẹ dễ bị mất máu, đặc biệt trong rau răm còn có chất khiến tử cung co bóp dẫn đến sảy thai. Vậy nên hãy tránh ăn quá nhiều rau răm khi mang thai các mẹ nhé.
Phần kết
Vậy là mình đã cùng các mẹ điểm qua kha khá những thực phẩm được liệt vào danh sách đen trong chế độ dinh dưỡng trong thai kì của mẹ rồi. Hãy thực sự để tâm và chú ý tới nó các mẹ nhé. Mong rằng bài viết của mình sẽ phần nào giúp các mẹ có được những kiến thức tốt nhất trong việc chăm sóc sức khỏe cho bản thân và thai nhi. Đừng quên ủng hộ mình ở những bài viết sau các bạn nhé!
Trả lời